Wygrała Agnieszka Celeda, ale instytucją ma kierować ktoś inny

We wrześniu 2024 r. ogłoszono konkurs na dyrektora Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Przez 14 lat na czele placówki stał wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i poeta, dr hab. Jarosław Klejnocki. Z przyczyn osobistych i zdrowotnych nie startował jednak w konkursie.

"Już na pierwszym etapie z przyczyn formalnych odrzucono dwie kandydatury wywodzące się ze środowiska akademickiego - osób znakomicie przygotowanych do tej funkcji. W pierwszym przypadku staż pracy kandydata na stanowisku kierowniczym okazał się za krótki o trzy dni, druga kandydatka - literaturoznawczyni, prof. Elżbieta Wichrowska - nie dołączyła dyplomu o ukończeniu studiów wyższych, lecz dyplom mianowania na profesora zwyczajnego i dlatego jej kandydatura odpadła. Dalej było już tylko gorzej i mniej przejrzyście" - powiedziała PAP pisarka, poetka, historyczka literatury i prezeska Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SSP) prof. dr hab. Anna Nasiłowska. Według niej właśnie profesor Wichrowska była optymalną kandydatką w konkursie, jednak ów brak kopii dyplomu ukończenia studiów wśród załączonych dokumentów zdecydował.

Po przesłuchaniu pozostałych kandydatów, w trakcie głosowania stosunkiem sześć do pięciu komisja konkursowa wybrała dziennikarkę i menedżerkę kultury Agnieszkę Celedę. Dzień przed Wigilią okazało się, zarząd województwa mazowieckiego powołał na stanowisko p.o. dyrektora jej konkurentkę Beatę Michalec. To zastępczyni dyrektora ds. programowych Muzeum Niepodległości i radna Koalicji Obywatelskiej.

Prof. Nasiłowska zwraca uwagę, że Michalec wywodzi się z oświaty, przez ponad dwie dekady pracowała jako wychowawczyni i dyrektorka przedszkola na Bielanach. "Jej dorobek naukowy w zakresie historii literatury nie jest mi znany, choć w muzeum jest tytułowana jako +główna specjalistka do spraw naukowych+" - wyjaśniła.

Dodała, że kandydatka ta również nie ma doświadczenia menedżerskiego w kierowaniu instytucjami kultury. Ukończyła studia doktorskie w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku. Tematem doktoratu była Tekla z Bądarzewskich Baranowska, XIX-wieczna kompozytorka "Modlitwy dziewicy". W 2012 r. Beata Michalec opublikowała książkę "Tekla z Bądarzewskich Baranowska, autorka nieśmiertelnej La priere d’une vierge – Miejsca, czas i ludzie".

Oficjalny biogram radnej Michalec na stronie Urzędu Miasta st. Warszawy informuje: "Radna Miasta Stołecznego Warszawy kadencji 2018-2023. Autorka wielu artykułów oraz książek z zakresu varsavianistyki. W latach 2013-2019 społeczny prezes Towarzystwa Przyjaciół Warszawy. Pomysłodawczyni certyfikatu +Varsavianistyczna szkoła+ przyznawanego przez Towarzystwo Przyjaciół Warszawy od 2014 roku warszawskim placówkom oświatowym, realizującym edukację varsavianistyczną. Od 2013 r. społeczna przewodnicząca jury konkursu +Warszawa w kwiatach+". Beata Michalec jest też pomysłodawczynią i jurorką konkursu na Warszawiankę Roku".

Jej kontrkandydatka, Agnieszka Celeda ukończyła podyplomowe studia zarządzania i marketingu. "Przepracowała w instytucjach związanych z kulturą, w tym ostatnie 8 lat w Muzeum Historii Polski, gdzie od 2019 r. jest kierownikiem Działu Budowy Wystawy Stałej (budżet: ponad 600 mln zł) i gdzie wprowadza m.in. najnowocześniejsze w europejskim muzealnictwie rozwiązania techniczne" - piszą o niej sygnatariusze listu otwartego do marszałka województwa mazowieckiego, Adama Struzika.

"Muzeum Literatury jest specyficzną instytucją. Tu nie wystarczy wyłącznie doświadczenie w zarządzaniu instytucjami kultury. Niezbędna jest także szeroka wiedza o środowisku literackim. Istotnym problemem jest pozyskiwania spuścizn po pisarzach, a tu kluczowe jest zaufanie darczyńców. Jeśli nie zgromadzi się tych dokumentów za życia pisarza lub od jego spadkobierców, to później spuścizna ulegnie rozproszeniu, zniknie dla następnych pokoleń" - wyjaśniła prezeska SSP.

Przypomniała, że każda osoba, która stanie na czele Muzeum Literatury, wkrótce zetknie się z poważnym wyzwaniem, jakim jest nieuchronny remont jego siedziby.

"O decyzji zarządu województwa i nominacji pani Michalec, wbrew wynikom głosowania, dowiedzieliśmy się dzień przed Wigilią. Już w święta podjęliśmy działania i zaprotestowaliśmy, bo wynik konkursu i głosowania został kompletnie zignorowany. Środowisko literackie jest tym zbulwersowane" - powiedział PAP członek komisji konkursowej Zbigniew Zbikowski, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wcześniej, bo już 18 grudnia 2024 r. o decyzji władz Mazowsza dowiedziała się Agnieszka Celeda.

Przedstawiciele komisji zredagowali list otwarty do zarządu województwa mazowieckiego. "Odpowiedź była bardzo długa, lecz jednocześnie uboga w treść. Zarząd województwa nie uzasadnił swojej decyzji. Agnieszka Celeda, która wygrała w drugim głosowaniu większością głosów, nie została dyrektorką muzeum" - wskazał. "Wymóg kompetencji kandydata wprowadzono nie jednogłośnie już w trakcie obrad komisji" - podkreślił Zbikowski.

"Domagamy się od Pana Marszałka udzielenia wyjaśnienia, dlaczego Agnieszka Celeda została pominięta, mimo że konkurs wygrała bezwzględną większością głosów Komisji? Oczekujemy informacji konfrontujących obecne obsadzenie stanowiska dyrektora Muzeum Literatury z werdyktem komisji konkursowej oraz pełną dokumentacją powstałą podczas pracy komisji, z dokumentacją etapu późniejszego, kiedy przewodnicząca komisji konkursowej, Wiesława Miecznikowska (przedstawicielka Zarządu Województwa Mazowieckiego), prezentowała stanowisko komisji na posiedzeniu Zarządu Województwa 10 grudnia 2024 roku" - czytamy w liście do marszałka.

"Zarząd Województwa Mazowieckiego nie ingeruje w prace Komisji konkursowych" - odpowiedziała PAP rzeczniczka Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie Marta Milewska.

"Na posiedzeniu 3 grudnia 2024 r. Zarząd Województwa Mazowieckiego zapoznał się z informacją dotyczącą przebiegu konkursu na kandydata na stanowisko Dyrektora Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie oraz podjął decyzję o powierzeniu Pani Beacie Michalec pełnienia obowiązków Dyrektora ww. Muzeum do czasu powołania Dyrektora Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie albo do czasu powierzenia zarządzania Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie osobie fizycznej lub prawnej, nie dłużej jednak niż do dnia 23 grudnia 2025 r. W tym terminie Zarząd Województwa Mazowieckiego podejmie decyzję w tej sprawie zgodnie z obowiązującymi przepisami" - czytamy w przesłanym PAP oświadczeniu.

"Nie chodzi nam o rozpisywanie nowego konkursu, ale o respektowanie wyników głosowania komisji konkursowej - konkursu, który odbył się zgodnie ze wszystkimi wymogami i procedurami i wyłonił kompetentną kandydatkę na dyrektorkę Muzeum Literatury" - powiedziała PAP poetka i wykładowczyni akademicka prof. Marzanna Bogumiła Kielar, która podpisała się pod wspomnianym już listem otwartym do władz Mazowsza.

Prof. Nasiłowska podkreśliła, że Rada Naukowa Instytutu Badań Literackich PAN pod przewodnictwem prof. Tomasza Chachulskiego będzie domagać się jak najszybszego mianowania rady naukowej Muzeum, której kadencja wygasła. "Naszym postulatem jest wprowadzenie wymogu kompetencji historyczno-literackich do warunków konkursu" - wskazała. (PAP)

mr/ wj/ dki/ amac/